KENELER-IXODIDA
KENELER-IXODIDA
: Ixodidae (sert keneler), Argasidae (yumuşak keneler) ve Nuttalliellidae. Bu sonuncu aile Nambia, Güney Afrika ve Tanzanya’da bulunmuş tek bir tür –Nuttalliella namaqua- ile temsil edilmektedir. Bu türün biyolojisi hakkında çok az şey bilinmektedir ve herhangi bir tıbbi ya da veteriner önemi bulunmamaktadır. Ixodidae ailesi Prostriata (tek cins, Ixodes) ve Metastriata (13 cins) olmak üzere iki gruba ayrılır. Bunların ayrımı, geleneksel olarak, karın kısmındaki bir oluğun konumuna göre yapılır ve eğer bu oluk anüsün anterioründe ise Prostriata, posterioründe ise de Metastriata olduğuna karar verilir.
Ixodidae (sert keneler), Argasidae (yumuşak keneler) ve Nuttalliellidae. Bu sonuncu aile Nambia, Güney Afrika ve Tanzanya’da bulunmuş tek bir tür –Nuttalliella namaqua- ile temsil edilmektedir. Bu türün biyolojisi hakkında çok az şey bilinmektedir ve herhangi bir tıbbi ya da veteriner önemi bulunmamaktadır. Ixodidae ailesi Prostriata (tek cins, Ixodes) ve Metastriata (13 cins) olmak üzere iki gruba ayrılır. Bunların ayrımı, geleneksel olarak, karın kısmındaki bir oluğun konumuna göre yapılır ve eğer bu oluk anüsün anterioründe ise Prostriata, posterioründe ise de Metastriata olduğuna karar verilir.
Ülkemizde keneler her geçen gün daha büyük bir sorun haline gelmektedir. Son aylarda prevalensi artan Kırım-Kongo Kanamalı Ateşi de büyümekte olan kene sorununa işaret eden önemli bir göstergedir. Hayatta kalmak ve üremek için kan emmek zorunda olan keneler çok geniş bir hayvan yelpazesini konak olarak kullanmaktadırlar. Bu yelpaze memelileri, kuşları, sürüngenleri ve kurbağaları kapsamaktadır. Pek çok kene türü belirli konaklardan kan emerler ve bu kene türleri tıbbi ya da veteriner öneme haiz canlılar olarak değerlendirilmemektedir. Tıbbi ve veteriner önemi olan kene türleri konak tercihleri geniş olan ve bu tercihin içinde insan, ev ve kümes hayvanları olan türlerdir.
Keneler rahatsız edici olabilmektedirler. Isırıkları iritasyona, bazı hallerde geçici felce sebebiyet verebilmektedir. Hayvanlar üzerindeki yoğun enfestasyon anemi, kilo kaybı ve hatta aşırı kan kaybından
ölüm gibi sonuçlar doğurabilmektedir. Bunun dışında, keneler pek çok hayvan ve insan hastalığının etkeni olan patojenleri taşımaktadır. Bu patojenler virüs, bakteri, riketsiya ve protozoonlardan oluşmaktadır.
Küresel iklim değişikliği ile birlikte hızla artan insan nüfusu çeşitli hastalıkların risk seviyelerinin artmasına neden olmaktadır. Kenelerin bulaştırdıkları ve bulaştırma potansiyelleri olan pek çok hastalık risk seviyesi yüksek olan ve gittikçe de yükselen tipte hastalıklardır. Bu nedenle kene populasyonlarının kontrol altına alınması her geçen gün daha belirgin bir zaruret olarak karşımıza çıkmaktadır. Bunun için öncelikle kene türleri ve bunların dağılımları tespit edilmeli; daha sonra da bu türlerin oluşturdukları populasyonların yerel özellikleri belirlenerek, bunlara karşı kullanılabilecek en etkili ve de uzun vadeli mücadele yöntemleri planlanmalıdır.
